Pasa a folla
Avaliación da competencia bilingüe nos idiomas galego e castelán do alumnado de 4º da ESO
Mércores, 12 de maio de 2021
Lévy-Strauss e Humboldt, en galego
Mércores, 24 de febreiro de 2021
Termos esenciais de logopedia e audioloxía
Martes, 26 de novembro de 2019
Novos títulos en galego nos Clásicos do Pensamento Universal
Xoves, 07 de marzo de 2019
Guía dos elementos químicos
Xoves, 31 de xaneiro de 2019
Pasa a folla: Termos esenciais de dereito do traballo e da seguridade social
Martes, 06 de novembro de 2018
Estudo sociolingüístico sobre o uso do galego na Universidade de Vigo
Mércores, 27 de xuño de 2018
Bivir. Biblioteca Virtual de Literatura Universal en Galego
Luns, 14 de maio de 2018
Verbo da teoría da relatividade restrinxida e xeral (de fácil comprensión)
Xoves, 29 de marzo de 2018
Lingua e sociedade en Galicia. Resumo de resultados 1992–2016
Venres, 02 de marzo de 2018
Sacar a lingua é de mala educación
Venres, 22 de decembro de 2017
Glosario básico de acceso aberto (galego – inglés)
Mércores, 08 de novembro de 2017
Para dar trela. Manual práctico de fraseoloxía galega
Martes, 19 de setembro de 2017
O Ximnasio dos Verbos
Venres, 02 de xuño de 2017
Prácticas e actitudes lingüísticas da mocidade en Galicia
Domingo, 30 de abril de 2017
Xerais Básicos Ciencia
Mércores, 29 de marzo de 2017
Os apelidos en galego. Orientacións para a súa normalización
Mércores, 08 de marzo de 2017
Guía Breve para a Nomenclatura de Química Inorgánica
Xoves, 26 de xaneiro de 2017
A lingua na educación infantil
Mércores, 14 de decembro de 2016
Novas normas UNE en galego
Martes, 31 de maio de 2016
Atlas Lingüístico Galego. "Léxico: Terra, plantas e árbores"
Mércores, 27 de abril de 2016
Vocabulario de Criminoloxía (galego-español-inglés)
Martes, 08 de marzo de 2016
Vocabulario panlatino de sistema de transportes intelixentes
Sábado, 27 de febreiro de 2016
Informe de educación infantil 2015
Venres, 18 de decembro de 2015
Dicionario Multilingüe da Ciencia do Solo
Mércores, 28 de outubro de 2015
Modelos de lingua e compromiso
Mércores, 04 de marzo de 2015
Termos esenciais de administración electrónica
Luns, 02 de febreiro de 2015
Censo de poboación galego 2011 e lingua
Xoves, 30 de outubro de 2014
Novos vocabularios de dereito administrativo, redes sociais e biocarburantes
Xoves, 18 de setembro de 2014
Como falar e escribir en galego con corrección e fluidez
Xoves, 03 de abril de 2014
GCiencia, ciencia galega
Xoves, 20 de febreiro de 2014
Dicionario de pronuncia da lingua galega
Venres, 29 de novembro de 2013
"Ollos de aula" e "A letra miúda", revistas da CGENDL
Xoves, 10 de outubro de 2013
Do estigma á estima. Propostas para un novo discurso lingüístico
Martes, 21 de maio de 2013
Termos esenciais de dereito civil
Martes, 30 de abril de 2013
Termos esenciais de arquitectura de computadores
Venres, 29 de marzo de 2013
Normas UNE en galego
Venres, 15 de febreiro de 2013
Termos esenciais de dereito internacional
Venres, 21 de decembro de 2012
Vocabulario forestal (galego-español-inglés)
Venres, 28 de setembro de 2012
Dicionario Moderno Inglés-Galego
Luns, 02 de xullo de 2012
A evolución sociolingüística 1992-2008. O idioma galego na sociedade
Mércores, 06 de xuño de 2012
Termos esenciais de arquitectura de computadores
Luns, 30 de abril de 2012
Novo dicionario (electrónico) da Real Academia Galega
Luns, 23 de abril de 2012
Dicionario xurídico galego
Martes, 06 de marzo de 2012
Dicionario de química
Martes, 24 de xaneiro de 2012
Ecolingüística: por unha lingüística con ética
Mércores, 07 de decembro de 2011
Como defenderes os teus dereitos lingüísticos
Luns, 07 de novembro de 2011
Meubook: máis ca unha libraría en liña
Luns, 04 de xullo de 2011
Breve dicionario galego de termos teatrais
Luns, 30 de maio de 2011
Cartografía dos apelidos de Galicia
Martes, 03 de maio de 2011
Dicionario galego de pedagoxía
Xoves, 24 de marzo de 2011
Dicionario de Arte
Luns, 28 de febreiro de 2011
Vocabulario panlatino de material de oficina
Martes, 01 de febreiro de 2011
Avaliación da competencia do alumnado de 4º da ESO nos idiomas galego e castelán
Xoves, 02 de decembro de 2010
Dicionario de pronuncia da lingua galega
Martes, 02 de novembro de 2010
Manual básico de documentación administrativa e xurídica
Luns, 31 de maio de 2010
Vocabulario panlatino da difusión e da distribución do libro
Mércores, 28 de abril de 2010
Un idioma preciso, de Xusto A. Rodríguez Río
Luns, 22 de marzo de 2010
Nova Escola Galega e a lingua. 25 anos na defensa do idioma.
Luns, 22 de febreiro de 2010
Dicionario galego das TIC
Mércores, 13 de xaneiro de 2010
Neste nadal, agasalla con argumentos a prol do galego
Xoves, 17 de decembro de 2009
Un Gran Xerais enriba da mesa
Luns, 30 de novembro de 2009
EuroComRom: As sete peneiras: Saber ler axiña todas as linguas románicas
Venres, 30 de outubro de 2009
A evolución sociolingüística 1992-2008. O idioma galego na sociedade
O Consello da Cultura Galega, en cumprimento das funcións para as que foi creado, segue achegando documentos de análise da realidade de Galicia, e acaba de publicar unha nova achega sobre o estado de saúde do noso idioma, A evolución sociolingüística 1992-2008, a través do seu Observatorio da Cultura Galega. Baseándose nos datos das enquisas de condicións de vida das familias do Instituto Galego de Estatística de 2003 e 2008 e comparándoos cos do Mapa Sociolingüístico de Galicia de 1992, da Real Academia Galega, os autores, Henrique Monteagudo, Puri Carballo e Håkan Casares, presentan un estudo sobre a ºvitalidade do galego, dándolle continuidade ao traballo anterior, A evolución sociolingüística (1992-2003).
Lingua habitual
Na actualidade aínda máis da metade da poboación fala galego. Os grupos de monolingües en galego e de bilingües que falan máis en galego minguaron (7 e case 3 puntos), mentres que os bilingües que falan máis en castelán e os monolingües en castelán aumentaron 1 e 9 puntos). Son, logo, os usuarios do galego as persoas que máis se abren ao uso da outra lingua.
Existe un maior grao de castelanización canto menor é a idade dos individuos, especialmente entre as persoas nadas entre 1968 e 1978. Pola contra, constátase unha desacelaración no proceso de perda de falantes de galego nos menores de 25 anos, que reducen o monolingüismo en castelán pola vía do aumento do bilingüismo.
Percíbese, ademais, que se manteñen as diferenzas entre sexos: sempre é maior a porcentaxe de mulleres nos grupos de persoas monolingües en castelán ou bilingües que falan máis castelán que nos grupos que falan só ou máis galego.
Por outra banda, salienta que o proceso castelanizador se freou un tanto nas cidades, onde semella que, temporalmente, está a chegar ao seu límite, mentres que se acelera en concellos medianos e pequenos, onde aínda conservaba un feudo importante de galegofalantes. Por riba, cómpre ter en conta que nestes 16 anos estes concellos perderon poboación a prol dos grandes. En definitiva, o castelán é xa a lingua habitual maioritaria da Galicia máis dinámica: a provincia máis densamente poboada, Pontevedra, xa fala maioritariamente castelán.
Tamén se estudaron os usos lingüísticos segundo os diversos ámbitos. A escola semella desempeñar un papel determinante non só na adquisición de competencias lingüísticas senón tamén na desacelaración da perda de falantes. Cada vez son menos os galegos que falan galego na familia (proxenitores, irmáns/ás, parella, fillos/as), aínda que tipo de hábitat e nivel de estudos inflúen moito nestes usos.
Lingua inicial
A lingua inicial, entendida como a lingua ou linguas en que os proxenitores lle falaban á persoa nos seus primeiros anos de vida, segue sendo só o galego de xeito maioritario: o 55,8% da poboación. Nestes 16 anos, tanto o grupo que aprendeu a falar só en galego como o que fixo só en castelán diminuíron en 9 e 2 puntos; pola contra, o que escoitou falar inicialmente as dúas medrou seis puntos.
Os datos reflicten unha perda da transmisión interxeracional do galego próxima ao 25% dos falantes de cada xeración, ou, visto doutro xeito, unha transmisión do 75%, lonxe aínda do 30% que a UNESCO propón como índice a partir do cal unha lingua está en grave perigo.
Aínda que os datos amosan novamente unha tendencia preocupante, tamén cómpre constatar cando menos unha certa contención ou estabilización na transmisión do galego nos tramos de idade máis baixa con respecto a 1992.
Competencias lingüísticas
Hoxe en día son poucas as persoas que non entenden, non saben falar ou ler en galego. Aínda que os datos reflicten unha pequena baixada en todas as destrezas con respecto a 2003, a suba entre 1992 e 2008 é espectacular, malia o aumento de persoas nacidas fóra de Galicia.
As persoas que se senten incapaces de ler en galego pasaron de ser o 55% en 1992 ao 17% en 2008; a capacidade de escribir en galego bastante ou moi ben subiu do 29% a case o 60%. A idade é un parámetro importante: a competencia lectora e escritora mellora conforme baixa a idade do falante. Entender e falar son as destrezas máis estables, próximas ao 90 e ao 100%, respectivamente.
Conclusión
Probablemente, a conclusión máis importante que se pode realizar á luz deste estudo é que nestes 16 anos o proceso de substitución lingüística do galego polo castelán segue avanzando de xeito sostido e continuo, por mor da perda de transmisión interxeracional (de pais e nais a fillos/as) e tamén pola perda intraxeracional.
Desgraciadamente, todos os estudos que se realizan sobre o estado de saúde do galego apuntan na mesma dirección, do cal se deduce que, en xeral, as políticas lingüísticas que maioritariamente se levan aplicando nestes 16 anos non funcionan ben. O dato máis positivo é a mellora inequívoca das competencias lingüísticas autopercibidas, o que subliña o relevante papel da escola, que, porén, non pode ficar como único campo de acción cara á lingua. Asociar o galego á innovación, ao cambio, ao dinamismo persoal e social, en definitiva, iniciar en serio unha política lingüística ligada ao mundo do traballo e do desenvolvemento económico semella fulcral para garantir unha vida plena para o noso idioma.
Mércores, 06 de xuño de 2012