Pasa a folla
Avaliación da competencia bilingüe nos idiomas galego e castelán do alumnado de 4º da ESO
Mércores, 12 de maio de 2021
Lévy-Strauss e Humboldt, en galego
Mércores, 24 de febreiro de 2021
Termos esenciais de logopedia e audioloxía
Martes, 26 de novembro de 2019
Novos títulos en galego nos Clásicos do Pensamento Universal
Xoves, 07 de marzo de 2019
Guía dos elementos químicos
Xoves, 31 de xaneiro de 2019
Pasa a folla: Termos esenciais de dereito do traballo e da seguridade social
Martes, 06 de novembro de 2018
Estudo sociolingüístico sobre o uso do galego na Universidade de Vigo
Mércores, 27 de xuño de 2018
Bivir. Biblioteca Virtual de Literatura Universal en Galego
Luns, 14 de maio de 2018
Verbo da teoría da relatividade restrinxida e xeral (de fácil comprensión)
Xoves, 29 de marzo de 2018
Lingua e sociedade en Galicia. Resumo de resultados 1992–2016
Venres, 02 de marzo de 2018
Sacar a lingua é de mala educación
Venres, 22 de decembro de 2017
Glosario básico de acceso aberto (galego – inglés)
Mércores, 08 de novembro de 2017
Para dar trela. Manual práctico de fraseoloxía galega
Martes, 19 de setembro de 2017
O Ximnasio dos Verbos
Venres, 02 de xuño de 2017
Prácticas e actitudes lingüísticas da mocidade en Galicia
Domingo, 30 de abril de 2017
Xerais Básicos Ciencia
Mércores, 29 de marzo de 2017
Os apelidos en galego. Orientacións para a súa normalización
Mércores, 08 de marzo de 2017
Guía Breve para a Nomenclatura de Química Inorgánica
Xoves, 26 de xaneiro de 2017
A lingua na educación infantil
Mércores, 14 de decembro de 2016
Novas normas UNE en galego
Martes, 31 de maio de 2016
Atlas Lingüístico Galego. "Léxico: Terra, plantas e árbores"
Mércores, 27 de abril de 2016
Vocabulario de Criminoloxía (galego-español-inglés)
Martes, 08 de marzo de 2016
Vocabulario panlatino de sistema de transportes intelixentes
Sábado, 27 de febreiro de 2016
Informe de educación infantil 2015
Venres, 18 de decembro de 2015
Dicionario Multilingüe da Ciencia do Solo
Mércores, 28 de outubro de 2015
Modelos de lingua e compromiso
Mércores, 04 de marzo de 2015
Termos esenciais de administración electrónica
Luns, 02 de febreiro de 2015
Censo de poboación galego 2011 e lingua
Xoves, 30 de outubro de 2014
Novos vocabularios de dereito administrativo, redes sociais e biocarburantes
Xoves, 18 de setembro de 2014
Como falar e escribir en galego con corrección e fluidez
Xoves, 03 de abril de 2014
GCiencia, ciencia galega
Xoves, 20 de febreiro de 2014
Dicionario de pronuncia da lingua galega
Venres, 29 de novembro de 2013
"Ollos de aula" e "A letra miúda", revistas da CGENDL
Xoves, 10 de outubro de 2013
Do estigma á estima. Propostas para un novo discurso lingüístico
Martes, 21 de maio de 2013
Termos esenciais de dereito civil
Martes, 30 de abril de 2013
Termos esenciais de arquitectura de computadores
Venres, 29 de marzo de 2013
Normas UNE en galego
Venres, 15 de febreiro de 2013
Termos esenciais de dereito internacional
Venres, 21 de decembro de 2012
Vocabulario forestal (galego-español-inglés)
Venres, 28 de setembro de 2012
Dicionario Moderno Inglés-Galego
Luns, 02 de xullo de 2012
A evolución sociolingüística 1992-2008. O idioma galego na sociedade
Mércores, 06 de xuño de 2012
Termos esenciais de arquitectura de computadores
Luns, 30 de abril de 2012
Novo dicionario (electrónico) da Real Academia Galega
Luns, 23 de abril de 2012
Dicionario xurídico galego
Martes, 06 de marzo de 2012
Dicionario de química
Martes, 24 de xaneiro de 2012
Ecolingüística: por unha lingüística con ética
Mércores, 07 de decembro de 2011
Como defenderes os teus dereitos lingüísticos
Luns, 07 de novembro de 2011
Meubook: máis ca unha libraría en liña
Luns, 04 de xullo de 2011
Breve dicionario galego de termos teatrais
Luns, 30 de maio de 2011
Cartografía dos apelidos de Galicia
Martes, 03 de maio de 2011
Dicionario galego de pedagoxía
Xoves, 24 de marzo de 2011
Dicionario de Arte
Luns, 28 de febreiro de 2011
Vocabulario panlatino de material de oficina
Martes, 01 de febreiro de 2011
Avaliación da competencia do alumnado de 4º da ESO nos idiomas galego e castelán
Xoves, 02 de decembro de 2010
Dicionario de pronuncia da lingua galega
Martes, 02 de novembro de 2010
Manual básico de documentación administrativa e xurídica
Luns, 31 de maio de 2010
Vocabulario panlatino da difusión e da distribución do libro
Mércores, 28 de abril de 2010
Un idioma preciso, de Xusto A. Rodríguez Río
Luns, 22 de marzo de 2010
Nova Escola Galega e a lingua. 25 anos na defensa do idioma.
Luns, 22 de febreiro de 2010
Dicionario galego das TIC
Mércores, 13 de xaneiro de 2010
Neste nadal, agasalla con argumentos a prol do galego
Xoves, 17 de decembro de 2009
Un Gran Xerais enriba da mesa
Luns, 30 de novembro de 2009
EuroComRom: As sete peneiras: Saber ler axiña todas as linguas románicas
Venres, 30 de outubro de 2009
Un Gran Xerais enriba da mesa
Se o que le isto entrase no meu despacho no momento en que estou a escribir, vería que enriba da miña mesa está o Gran Diccionario Xerais da Lingua (ed. 2000). Creo que leva enriba da miña mesa desde que saíu. Sempre me pareceu unha ferramenta básica. Mesmo diría que, de ter que escoller unha obra do repertorio lexicográfico galego, elixiría esta: case cen mil entradas de palabras estándares, variedades e formas incorrectas e un formato axeitado, son bos argumentos. En Xerais parecen sabelo e no seu folleto de promoción aparece en letra ben grande: unha lingua, un dicionario.
Desde 2000 aconteceron moitas cousas. Pasaron case dez anos e neste tempo, á parte da entrada do euro das nosas vidas e do temido efecto 2000, houbo en 2003 un cambio normativo que avellentaba, de súpeto, os dicionarios publicados ata ese momento. Os dicionarios non valían para saber como se escriben as palabras –dúctil ou dútil*– e a maior parte das editoriais foron renovando os seus produtos lexicográficos. Agora tócalle a quenda á obra de referencia de Xerais e, aínda sen telo na man, non nos resistimos a facermos un achegamento a esta obra e valorarmos se paga a pena pagar algo máis redor de cen euros por ela. A análise que vos ofrecemos merece outra máis fonda; non é máis ca unha primeira toma de contacto. O uso posterior seguro que vai matizar as primeiras impresións, pero de certo que ha de haber características que ratificarán esa análise que agora facemos.
De entrada
Sabedores de que é a súa obra de referencia, a Editorial Xerais comezou a promocionar o seu novo dicionario a través da Rede e con folletos en librarías. No seu blog promocional din así: [o dicionario supón] “Unha contribución transcendental á normalización e fixación dunha lingua”. Parece esaxerado de máis; transcendental pode ser, por exemplo, un decreto do ensino, un dicionario, non.
Na presentación tamén sorprende outra cousa. A diferenza dos coches, que perden valor segundo se retiran do concesionario, este é un produto que se revaloriza. O prezo de lanzamento é de oitenta euros, pero só ata finais de ano. A partir de xaneiro de 2010 sobe ata os 110 euros. Se se pensa como agasallo no Nadal, será mellor compralo para Noiteboa que para Reis. A diferenza en relación á competencia está no prezo. O dicionario de Ir Indo ten 65 mil entradas e custa noventa e oito euros, e o Gran dicionario século XXI do Cumio, con 80 mil entradas, custa cincuenta e oito euros.
O dicionario
Nesta edición o dicionario actualízase normativamente, aumenta en cinco mil o seu número de entradas –un 5% máis ca o anterior– e aumenta en catrocentas páxinas o seu volume –o que supón un 20% máis–. Esperemos que isto se traduza nun deseño menos cargado e unha tipografía máis lexible. Pero o cambio formal máis importante é que agora se presenta en dous volumes. Tendo en conta que a vocación deste dicionario é ser unha obra de consulta que debe pasar a maior parte nun andel dun despacho ou enriba dunha mesa, isto non debe supoñer desvantaxe ningunha.
Pero os autores da obra fixeron algo máis que recompensa a compra a obra. Non se conformaron con adaptaren o texto á nova normativa e con aumentaren o dicionario nunhas cantas entradas: introduciron información fonética e etimolóxica nas entradas estándares. A quen lle pode interesar esta información? Xustamente aos clientes potenciais desta obra. Porque este non é un dicionario para levaren os nenos á clase na mochila. Tampouco vai ser a obra de consulta que merque unha familia . É unha publicación que nace coa intención de ser a obra de referencia entre os centros de ensino e os servizos lingüísticos do país.
Imos facer unha miniproba sen rigor científico, pero curiosa, para ver como definen. Vou consultar un lema que coñezo ben para ver como se define en relación con outras obras de referencia: o DRAG e o Dicionario de Galego Ir Indo . Imos comparalo tamén coa definición que dá o DRAE. Xa sei que é un dicionario “de la lengua española”, pero o termo escollido é bote, e, probablemente, esta embarcación évos moi parecida en Luarca e en Ribadeo.
DRAG
Bote2s.m. Embarcación de pequeno tamaño que xeralmente se move a remos. obs. En termos mariñeiros o bote distínguese dos outros tipos de embarcacións pequenas; nalgúns lugares recibe este nome o que é máis grande e máis pesado cá gamela ou a chalana, noutros chámase así o que ten dúas proas…
IR Indo
Bote2m. 1 Embarcación de pequeno tamaño con remos. 2 mar Embarcación de ata oito metros de eslora, que se caracteriza por ter quilla e fondo.
Gran Xerais (Ed. 2000)
Bote2m. Denominación xenérica da embarcación de pequeño tamaño, que xeralmente se move a remos. B. pneumático […]. B. salvavidas […].
Se un quere saber o que é un bote, a definición (enciclopédica) do DRAG é a máis completa e a máis acertada; mágoa que este dicionario, polo seu escaso número de entradas, acaba por non ser útil para o uso real. As outras dúas obras lexicográficas galegas saen bastante ben paradas porque é certo o que din, que non é pouca cousa malia que as súas definicións, tan xenéricas, fan que acabes vendo botes por todos os lados.
A razón pola que teño o Gran Xerais comigo é porque define correctamente e ten moitos termos –cen mil entradas– que dificilmente se poden atopar noutras obras en papel.
Porén, boto de menos que, aproveitando a nova edición en papel, Xerais non fixese o esforzo de introducir láminas ilustrativas con léxico de linguaxes de especialidade (partes dunha folla, o corpo humano, etc.). Creo que sería un bo argumento para acabar de decidirse a comprar o dicionario, por ofrecer unha edición diferente á dos novos produtos dixitais.
Conclusión
Nun mercado onde a Rede cada vez ten máis impacto e as principais editoriais presentan os seus produtos en formatos dixitais, é difícil de entender como unha empresa decide vender ao peso (ao redor dos dous quilos e medio) un produto que vai custar 110 €. Desde logo, non é un agasallo ideal para un estudante para este Nadal. Tampouco sería aconsellable para unha familia media que necesite unha obra para axudarlle aos seus fillos pequenos nos seus estudos. Hai obras máis baratas que poden cumprir este cometido igual de ben. Porén é unha obra editorial interesante se consideramos quen vai constituír a clientela fundamental deste produto de Xerais. Esta obra nace como un libro de consulta persoal ou colectiva. Ideal para estar en despachos de docentes, andeis de bibliotecas nos centros de ensino ou nos servizos lingüísticos ciscados polo país adiante. O s nosos exemplares xa están encargados.
Manuel Bermúdez Blanco (Área de Asesoramento Lingüístico do SNL)
Luns, 30 de novembro de 2009